Seniorzy za kierownicą mają trudniej. Ale oni zdają sobie sprawę z ograniczeń

Choć osoby starsze to najszybciej rosnąca grupa wśród kierowców, to nie oni odpowiadają za największą liczbę wypadków śmiertelnych. Z analizy badaczki Centralnego Instytutu Ochrony Pracy PIB wynika, że to młodsi kierujący mają na koncie większą liczbę wypadków śmiertelnych. Starsi wiedzą, co na drodze może sprawić im trudność i minimalizują ryzyko

Seniorzy radzą sobie za kierownicą gorzej niż pozostali kierowcy, ale dzięki temu, że m.in. jeżdżą wolniej, unikają jazdy nocą czy starają się wybierać znane sobie trasy, powodują mniej wypadków ze skutkiem śmiertelnym niż młodsi kierowcy. Fot. CC0

Pogarszanie się wzroku,  zwężenie pola widzenia i trudności z widzeniem przy słabym świetle, dłuższy czas reakcji czy problemy z rozpoznawaniem obiektów na drodze. Badania prowadzone w wielu krajach pokazują bezsprzecznie, że wraz z wejściem w starszy wiek prowadzenie samochodu staje się coraz trudniejsze.

W analizie prowadzonych na świecie badań na temat kierowców seniorów przygotowanej przez dr Annę Łuczak z Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego (CIOP-PIB) czytamy, że największym wyzwaniem dla starszych osób są skrzyżowania. Ryzyko spowodowania wypadku przez kierowcę na skrzyżowaniu rośnie wraz z wiekiem. W grupie kierujących w wieku 85 plus jest dziesięć razy wyższe niż u 40 latków („Driver ageing does not causa high er accident rate per km” Hakamies-Blomqvist L., Raitanen T. O’Neil ).

Z badań prowadzonych w Norwegii wynika z kolei, że podczas symulowanej jazdy samochodem w bardziej złożonych sytuacjach na drodze seniorzy 65 plus radzili sobie gorzej. Ich czas reakcji był o 27 proc. gorszy w porównaniu z kierowcami w wieku 35-45 lat podczas symulacji jazdy w terenie wiejskim przy ograniczeniu prędkości 60-80 km/h. Podczas jazdy po zatłoczonym centrum miasta (prędkość do 50 km/h)  czas ich reakcji był gorszy o 46 proc. („Ageing and driving. Examinating the effects of Visual processing demands” Laversen J.S.R., Hopkins B., Sigmundsson H.)

Unikają nadmiernej prędkości, jeżdżą w dzień

I choć starszych kierowców przybywa – prognozy wskazują, że do 2030 r. jeden na czterech kierowców będzie w wieku 65 plus – to okazuje się, że wbrew obiegowym opinią to nie starsi kierowcy mają największy udział w wypadkach ze skutkiem śmiertelnym. Wzrost ich liczby na drogach nie ma związku z większą liczbą wypadków śmiertelnych, choć ma istotny wpływ na liczbę wypadków w efekcie których są ranni. Więcej zabitych jest w wypadkach powodowanych przez młodszych kierujących.  („Collisions involving older drivers” Clarke D.D, Ward P.J., Truman W.A., Bartle C.)

Z czego to wynika? Dr Anna Łuczak wyjaśnia, że starsi kierowcy reagują stosownie do swoich ograniczeń związanych z wiekiem i pogarszającą się sprawnością fizyczną. Stosują strategie zwiększające bezpieczeństwo poprzez unikanie nadmiernej prędkości, jazdy po zmroku, w godzinach szczytu. Planując trasę wybierają dobrze sobie znane ulice, mniej ruchliwe trasy. Omijają trudne skrzyżowania i unikają skręcania w lewo, które przysparza im trudności.

Prowadzone na świeci badania pokazały także, że lepiej radzą sobie ci kierowcy-seniorzy, którzy nie rezygnują z rozmaitych aktywności i  jeżdżą samochodem regularnie, a nie jedynie raz na jakiś czas.

AN