Mniej kocich łbów, więcej asfaltu. Zdaniem NIK poprawia się jakość dróg lokalnych

Samorządy wykorzystały już niemal wszystkie fundusze na lokalną infrastrukturę na lata 2016-2019 – wynika z kontroli NIK. Potrzeba jednak kolejnych inwestycji, bo nadal 47 proc. dróg gminnych i 8 proc. powiatowych ma gruntową nawierzchnię. Szacuje się, że na ten cel należałoby wydać 100 mld zł

Od 2016 r. dzięki funduszom z programu rozwoju infrastruktury w gminach i powiatach oraz środków samorządów zmodernizowanych zostało 3,5 tys. km dróg lokalnych. Fot. CC0

3,5 mld zł – tyle pieniędzy z budżetu państwa zarezerwowanych zostało na „Program rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016 – 2019” (pierwotnie zakładano, że będą to 4 mld zł). Dzięki tym funduszom i wydatkom samorządów w ciągu dwóch pierwszych lat realizacji programu zmodernizowanych zostało 3,5 tys. km dróg lokalnych. Wykorzystano już 99 proc. środków z programu.

Falująca nawierzchnia po remoncie

NIK, który skontrolował 1,5 tys. km zmodernizowanych w ramach programu dróg w czterech województwach ocenił, że samorządy w większości poradzili sobie z zadaniem i złożyły prawidłowe wnioski o dofinansowanie inwestycji. Izba zwróciła uwagę, że dzięki inwestycjom poprawiały się parametry techniczne dróg, a także bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego. Inwestycje realizowano w oparciu o wymagane pozwolenia, a ich wykonawcy zostali prawidłowo wyłonieni. W ocenia NIK nadzór nad realizacją prac inwestycyjnych w większości przypadków był prawidłowy.

NIK zakwestionowała 13 proc. skontrolowanych projektów. Zwrócił między innymi uwagę na drogę w powiecie rypińskim, której zdjęcie zamieścił w pokontrolnym raporcie. Zamiast płaskiej jak stół nowej asfaltówki mieszkańcy dostali drogę o falującej nawierzchni. Zarząd Dróg Powiatowych w Rypinie odebrał jednak naprawę gwarancyjną drogi. „Nie dochodził od wykonawcy kar za zwłokę w usunięciu wad. Według Izby powinien on zapłacić ponad 1 mln zł za 291 dni zwłoki” – wytknęła Izba.

Falująca nawierzchnia zmodernizowanej drogi w powiecie rypińskim. Fot. Materiały kontrolne NIK

Nieprawidłowości NIK stwierdziła także w Zarządzie Dróg Powiatowych w Lesznie, gdzie zapłacono za niezrealizowane roboty. Wartość niewykonanych prac wyniosła 291 tys. zł. Izba złożyła w tej sprawie zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa dotyczącego niegospodarnego wydatkowania środków z otrzymanej dotacji.

W ramach zaleceń pokontrolnych NIK zwrócił uwagę gminom i powiatom m.in. na to by skutecznie sprawowały nadzór inwestorski podczas realizacji inwestycji, a także na etapie ich końcowego odbioru.

Awans w drogowym rankingu – o 50 miejsc

Drogi w zarządzie gmin i powiatów, to blisko 372 tys. km – 88 proc. łącznej długości dróg publicznych w Polsce. NIK w swoim raporcie zwraca uwagę, że choć ich stan techniczny się poprawia. W ostatnich pięciu latach Polska awansowała w raporcie jakości dróg Światowego Forum Ekonomicznego ze 122. miejsca w 2012 r. na 72. w 2017 r. NIK zwraca jednak uwagę, że na inwestycje drogowe samorządów, według danych szacunkowych, potrzebne jest jeszcze około 100 mld zł.

AN