Jak długo wytrzyma bariera? GDDKiA i NCBR rozdadzą na badania 50 mln zł

GDDKiA ogłosiła pierwszy konkurs na badania naukowe w ramach przedsięwzięcia Rozwój Inwestycji Drogowych. Naukowcy mają sprawdzić m.in. jak długo wytrzymują bariery linowe i stalowe.  Badane będą też sprawy, które inne kraje już rozwiązały np. jak rozdzielić pasy ruchu na drogach 2+1

Dzięki programowi RID mają zostać m.in. ocenione testy zderzeniowe urządzeń bezpieczeństwa drogowego, w tym barier. Fot. Saferoad.pl

Generalna Dyrekcja i NCBR wyłożyły po 25 mln zł. Te pieniądze – rozdawane w konkursach naukowcom – mają sprawić, że drogi budowane w Polsce będą bardziej trwałe, bezpieczniejsze, a zarządzanie ruchem na nich będzie jak najbardziej efektywne. Pierwszy konkurs został już ogłoszony (tu strona z ogłoszeniem).

To dobra wiadomość, bo w kraju badań dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego powstaje niewiele. Sprawdziliśmy, jakie badania zaplanowano z obszaru bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Testy zderzeniowe barier i słupów

Jak wynika z zapisów programu RID, drogowcy chcą mieć naukowe podstawy do tego, by wiedzieć, jakie bariery i konstrukcje wsporcze (słupy oświetleniowe, słupy znaków, bramownice itp.) stosować na konkretnym fragmencie drogi. Analizy maja zostać przeprowadzone na łukach dróg i obiektach inżynierskich ale także z uwzględnieniem testów zderzeniowych.

Linowe czy stalowe – wytrzymałość w czasie

Wszystkie elementy BRD – ale zwłaszcza bariery drogowe – zostaną też przebadane pod kątem tego, jak długi czas eksploatacji wytrzymują. To może być ważny krok w toczonych od lat sporach o tym, czy lepiej na wzór szwedzki montować w Polsce bariery linowe czy raczej niemieckim wzorem – stalowe.
Dzięki takiemu badaniu ma być również wiadomo, jak oceniać stan degradacji urządzeń BRD i jak je utrzymywać, by służyły jak najdłużej.

2+1 czyli wymyślimy Szwecję na nowo?

Dość ciekawym zagadnieniem jest natomiast to nazwane “Efektywność przekroju 2+1 pasowego ze szczególnym uwzględnieniem różnych rozwiązań rozdzielających kierunki ruchu”. A to dlatego, że wiele krajów – zwłaszcza Szwecja – wypracowało już rozwiązania w tym zakresie, z których przecież można byłoby skorzystać również w Polsce.
Tymczasem w ramach tego obszaru RID powstać mają polskie wytyczne dotyczące tego, jak rozdzielać pasy ruchu na takich drogach, by zapewnić jak największe bezpieczeństwo.

Reklamy przy drogach  i eksperymentalne oznakowanie pod lupą

Dzięki innym badaniom dowiemy się, jak przydrożne reklamy wpływają na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Jaki ma być efekt takich analiz? Po pierwsze powstaną wytyczne techniczne dotyczące parametrów takich reklam i sposobu ich umieszczania w pasie drogowym. Ale powstaną również wytyczne dotyczące tego, jak oceniać wpływ reklam na kierujących pojazdami.

Drogowcy oczekują też informacji o tym, jak eksperymentalne oznakowanie jest odbierane przez kierowców – czy jest czytelne i dobrze komunikujące. Na tej podstawie będą podejmować decyzje o przyszłych formach oznakowania na autostradach i eskpresówkach.

Jak dobierać dopuszczalną prędkość

W innym obszarze RID powstaną też analizy dotyczące tego, jak inżynieryjnie kształtować drogi (a także ich wyposażenie i otoczenie), by były jak najbardziej bezpieczne dla urzędników.
Ma również powstać narzędzie, dzięki któremu da się ustalać według jednolitych kryteriów dopuszczalną prędkość na drogach o podobnej charakterystyce. Opracowane zostaną m.in. kryteria i procedury dotyczące decyzji o wprowadzaniu innego niż ustawowy limit prędkości na drogach publicznych.

Nowoczesne technologie – ITS dla BRD

Badania pomogą również przy tworzeniu pierwszego w Polsce krajowego ITS – czyli Krajowego Systemu Zarządzania Ruchem na drogach, który powstaje z poślizgiem.
Po pierwsze opracowane zostaną wytyczne, które pomogą tak zaprojektować KSZR, żeby poprawił efektywność i bezpieczeństwo ruchu. Powstaną także zasady rozmieszczania usług ITS na sieci drogowej – będą one potrzebne do zaplanowania konkretnego zamówienia w przetargu. Opisane zostaną obecnie działające tego typu usługi na drogach i sprawdzone pod względem tego, czy i w jaki sposób mogą zostać włączone w nowy krajowy system.

luz

LISTA WSZYSTKICH OBSZARÓW TEMATYCZNYCH W PRZEDSIĘWZIĘCIU ROZWÓJ INWESTYCJI DROGOWYCH

I.    OBSZAR TEMATYCZNY:     TECHNOLOGIA BUDOWY ORAZ REMONTU DRÓG I OBIEKTÓW INŻYNIERSKICH

Zagadnienie nr 1A:
Wykorzystanie materiałów pozyskanych z recyklingu

Cel: określenie warunków stosowania materiałów pochodzących z recyklingu do budowy, przebudowy i remontu dróg.
Oczekiwane efekty: wytyczne wykorzystywania materiałów pochodzących z recyklingu w typowych rozwiązaniach konstrukcyjnych dróg.

Zagadnienie nr 1B:
Asfalty drogowe i modyfikowane  w polskich warunkach klimatycznych

Cel: sformułowanie i wyznaczenie charakterystycznych parametrów funkcjonalnych
w stosunku do asfaltów drogowych i modyfikowanych stosowanych w kraju
w zależności od przeznaczenia i warunków klimatycznych różnych regionów Polski oraz analiza możliwości zastosowania w polskich warunkach asfaltów wysokomodyfikowanych.

Oczekiwane efekty: wytyczne dotyczące doboru parametrów asfaltów odpowiadających  polskim warunkom klimatycznym i w konsekwencji zwiększenie trwałości produktu końcowego, jakim jest nawierzchnia asfaltowa drogi.

Zagadnienie nr 1C
Reaktywność alkaliczno-krzemionkowa krajowych złóż kruszyw

Cel: rozpoznanie oraz opracowanie krajowych wymagań w kontekście reaktywności alkaliczno-krzemionkowej kruszyw stosowanych w budownictwie drogowym, a w szczególności betonów cementowych.
Oczekiwane efekty:
•    wymagania techniczne dotyczące właściwości alkalicznych kruszyw możliwych do wykorzystywania w budownictwie drogowym;
•    ocena korzyści finansowych wynikających  z wydłużonego okresu eksploatacji nawierzchni wykonanych z betonów konstrukcyjnych i drogowych z wykorzystaniem kruszyw z krajowych złóż.

Zagadnienie nr 1D
Ochrona przed hałasem drogowym

Cel: racjonalizacja ochrony przed hałasem mieszkańców w obszarach, w których przebiegają drogi poprzez określenie parametrów, właściwości technicznych drogi i otaczającej ją infrastruktury, których spełnienie będzie gwarantowało zwiększenie efektywności ochrony przed hałasem, który generuje ruch na drodze.
Oczekiwane efekty:
•    wytyczne prowadzenia badań i oceny hałaśliwości dróg;
•    wymagania techniczne dla nawierzchni drogowej oraz infrastruktury
w otoczeniu drogi, których spełnienie spowoduje zmniejszenie hałasu;
•    katalog technik, których stosowanie w otoczeniu drogi spowoduje zmniejszenie hałasu.

Zagadnienie nr 1E
Nowoczesne metody rozpoznania podłoża gruntowego w drogownictwie

Cel: przeprowadzenie walidacji metod badawczych wykorzystywanych do rozpoznania właściwości podłoża w drogownictwie oraz wskazanie najbardziej efektywnych metod
w zależności od typu projektowanej budowli drogowej (nasyp, obiekt inżynierski, tunel, itp.).
Oczekiwane efekty:
•    katalog metod badawczych w zakresie rozpoznania podłoża w drogownictwie, z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć rozwoju technik pomiarowych;
•    zalecenia stosowania ww. metod badawczych w nawiązaniu do obowiązujących przepisów i norm np. do Eurokodu 7 ) ;
•    wytyczne prowadzenia badań podłoża gruntowego na potrzeby budownictwa drogowego.

II.    OBSZAR TEMATYCZNY: PRZYGOTOWANIE I REALIZACJA INWESTYCJI DROGOWYCH W OPARCIU O NAJEFEKTYWNIEJSZE METODY BADAWCZE

Zagadnienie nr 2A
Zasady prognozowania ruchu drogowego z uwzględnieniem innych środków transportu

Cel: opracowanie ujednoliconej metody modelowania podróży i prognozowania ruchu na sieci drogowej uwzględniającego również inne środki transportu (np.: kolej, transport zbiorowy i lotniczy), w podziale na zadania przewozowe ruchu pasażerskiego i towarowego, a w efekcie standaryzacja analiz ruchu wykorzystywanych w projektach finansowanych przez GDDKiA oraz współfinansowanych ze środków UE.
Oczekiwane efekty:
•    instrukcja wykonywania Intermodalnych Regionalnych Modeli Ruchu dla zarządcy dróg krajowych – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad;
•    wytyczne modelowania i prognozowania ruchu.

Zagadnienie nr 2B
Nowoczesne metody obliczania przepustowości i oceny warunków ruchu dla dróg poza aglomeracjami miejskimi, w tym dla dróg szybkiego ruchu

Cel: aktualizacja obowiązujących w Polsce metod obliczania natężeń krytycznych i przepustowości oraz oceny warunków ruchu na autostradach, drogach ekspresowych, i drogach zamiejskich, z uwzględnieniem wpływu lokalnych ograniczeń przepustowości (LOP) na: prowadzenie objazdów, sterowanie dostępnością czy prędkościami pojazdów na poszczególnych odcinkach dróg.
Oczekiwane efekty:
•    zalecenia dotyczące stosowania metody rozpoznania przyczyn powstawania LOP oraz sposobów ich likwidacji lub zmniejszania wynikających z nich strat czasu.
•    instrukcja obliczania przepustowości dla dróg zamiejskich w tym dla dróg szybkiego ruchu z uwzględnieniem wpływu LOP na przepustowość i warunki ruchu;
•    wytyczne wykonywania mikrosymulacyjnych modeli ruchu dla dróg zamiejskich.

III.    OBSZAR TEMATYCZNY: WYPOSAŻENIE DRÓG I ICH OTOCZENIA

Zagadnienie nr 3A
Urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego

Cel: analiza funkcjonowania różnych systemów powstrzymujących pojazd, określonych normą PN-EN 1317 oraz typów konstrukcji wsporczych, określonych normą PN-EN 12767, zainstalowanych na drogach i obiektach inżynierskich w zależności od: materiału, typu, wymiarów i geometrii  systemu powstrzymującego, poziomu pochłaniania energii konstrukcji wsporczej oraz geometrii drogi w planie, typu przekroju normalnego drogi
i obiektu inżynierskiego, sporządzona na podstawie wyników testów zderzeniowych.
Oczekiwane efekty: zalecenia w zakresie optymalnych rozwiązań i parametrów funkcjonalnych systemów zabezpieczających pojazdy przed wypadnięciem z drogi w różnych przypadkach zagrożeń występujących na drogach i obiektach inżynierskich.

Zagadnienie nr 3B
Wpływ czasu i warunków eksploatacyjnych na trwałość i funkcjonalność elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego

Cel: określenie czasu żywotności (amortyzacji) elementów wyposażenia drogi. Opracowanie powinno dotyczyć  wszystkich typów elementów BRD, w szczególności barier ochronnych  betonowych, stalowych, linowych  itd. stosowanych na drogach zarządzanych przez GDDKIA.
Oczekiwane efekty:
•    zalecenia dotyczące oceny stanu degradacji elementów BRD w czasie;
•    zalecenia dotyczące przedłużenia użytkowania elementów BRD w wyniku działań utrzymaniowych;
•    wytyczne doboru elementów BRD optymalnych pod względem czasu ich funkcjonowania, na potrzeby planowania zadań remontowych i modernizacyjnych;
•    zalecenia w zakresie optymalnego zarządzania infrastrukturą BRD, z uwzględnieniem warunków ubezpieczenia.

Zagadnienie nr 3C
Efektywność przekroju 2+1 pasowego ze szczególnym uwzględnieniem różnych rozwiązań rozdzielających kierunki ruchu

Cel: wskazanie najbardziej optymalnych rozwiązań na drogach o przekroju 2+1 pasowym
z uwagi na poziom bezpieczeństwa i sprawności ruchu, a także ocena ich pod kątem zapewnienia właściwej obsługi zdarzeń drogowych, możliwości prowadzenia akcji ratunkowych czy też działań utrzymaniowych na tych odcinkach dróg z uwzględnieniem doświadczeń z innych krajów.
Oczekiwane efekty: ocena istniejących rozwiązań w zakresie metod separacji kierunków ruchu na odcinkach dróg w przekroju 2+1 pasowym, wdrożonych na drogach krajowych, w świetle ich wpływu na bezpieczeństwo ruchu drogowego oraz opracowanie wytycznych ich wdrażania.

Zagadnienie nr 3D
Wpływ reklam na poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego

Cel: określenie wpływu reklam, w tym świetlnych, usytuowanych w otoczeniu dróg na kierujących pojazdami. Zastosowanie wyników i rekomendacji do racjonalizacji procesu “dostępu do pasa drogowego” przez reklamodawców.
Oczekiwane efekty:
•    wytyczne w zakresie metodyki oceny wpływu reklam na percepcję kierującego pojazdem;
•    wytyczne techniczne dotyczące parametrów reklam i ich usytuowania w otoczeniu pasa drogowego.

IV.    OBSZAR TEMATYCZNY: METODYKA PROJEKTOWANIA I ZARZĄDZANIA SIECIĄ DROGOWĄ

Zagadnienie nr 4A
Optymalne rozwiązania inżynieryjne dla bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach krajowych

Cel: ocena efektywności stosowanych rozwiązań oraz określenie typowych rozwiązań
w zakresie kształtowania dróg, ich wyposażenia i otoczenia w świetle bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Oczekiwane efekty: wytyczne optymalizacji rozwiązań BRD, płynności i przepustowości ruchu drogowego w zakresie geometrii drogi, organizacji ruchu drogowego, wyposażenia i otoczenia dróg.

Zagadnienie nr 4B
Dobór dopuszczalnych prędkości ruchu na drogach z uwzględnieniem dynamicznego zarządzania ruchem

Cel: opracowanie narzędzia umożliwiającego – w przypadku podobnej charakterystyki dróg pod względem parametrów technicznych i geometrycznych oraz jej otoczenia – ustanawianie dopuszczalnych limitów prędkości, według jednolitych kryteriów doboru, w tym w szczególności limitów prędkości dla usprawnienia dynamicznego zarządzania ruchem.
Oczekiwane efekty:
•    wytyczne doboru dopuszczalnych prędkości ruchu na drogach;
•    zalecenia w zakresie kryteriów i procedur decyzji o wprowadzeniu innego niż ustawowy limitu prędkości dopuszczalnej na drogach publicznych.

Zagadnienie nr 4C
Zasady rozmieszczania urządzeń Inteligentnych Systemów Transportowych

Cel: opracowanie wytycznych rozmieszczania urządzeń ITS (optymalizacja kosztów do korzyści) oraz przygotowania opisów przedmiotów zamówienia przy zamówieniach na poszczególne moduły wdrożeniowe Krajowego Systemu Zarządzania Ruchem (KSZR).
Oczekiwane efekty: wytyczne przygotowania, projektowania i wdrażania Inteligentnych Systemów Transportowych.

Zagadnienie nr 4D
Wpływ stosowania Inteligentnych Systemów Transportowych na bezpieczeństwo ruchu drogowego

Cel: opracowanie wskaźników, które pozwoliłyby ocenić wpływ projektowanych rozwiązań ITS na BRD, w szczególności w kontekście realizacji KSZR.
Oczekiwane efekty:
•    wytyczne oceny zmian BRD w zależności od przyjętych rozwiązań ITS;
•    zalecenia w zakresie kryteriów i procedur doboru rozwiązań technicznych w świetle poprawy efektywności ruchu i BRD.

Zagadnienie nr 4E
Miejsca parkingowe na MOP

Cel: opracowanie wskaźników dla poszczególnych kierunków autostrad i dróg ekspresowych pozwalających na obliczenie miejsc na MOP-ach oraz oszacowanie błędu popełnianego przy wykorzystaniu natężeń SDR z pomiarów i prognoz wykorzystywanych dla całej sieci dróg krajowych. Opracowanie zasad wyznaczania stref priorytetowych w rozumieniu Rozporządzenia Delegowanego Komisji nr 885/2013 uzupełniającej Dyrektywę w sprawie ITS 2010/40/UE
Oczekiwane efekty: wytyczne szacowania potrzebnej liczby miejsc na MOP-ach w zależności od wielkości ruchu istniejącego lub prognozowanego dla danego ciągu drogi (autostrady lub drogi ekspresowej).

Zagadnienie nr 4F
Oznakowanie eksperymentalne dróg w aspekcie zachowań uczestników ruchu

Cel: określenie stopnia akceptowalności i stopnia komunikatywności (w tym czytelności
i jednoznaczności) wprowadzanego oznakowania eksperymentalnego, dającego podstawę do wdrożenia zastosowanych rozwiązań na pozostałych odcinkach dróg klasy A i S.
Oczekiwane efekty: zalecenia w zakresie stosowania wprowadzanego oznakowania w aspekcie zachowań uczestników ruchu drogowego