Akcja „Agatka”. Po śmiertelnym wypadku z dzieckiem, miasto zleciło edukację w podstawówkach

Odwiedziliśmy ponad 22 klasy z pruszkowskich szkół podstawowych w ramach akcji „Agatka”. Akcję zaproponowaliśmy Urzędowi Miasta w Pruszkowie w odpowiedzi na wypadek śmiertelnego potrącenia dziewczynki na pasach przed Wielkanocą. Byliśmy również w „tej” szkole i w „tej” klasie – pisze Adam Sobieraj z Fundacji Drogi Mazowsza

10 maja Fundacja Drogi Mazowsza uczyła dzieci w SP nr 10. Ta szkoła również obarczona jest traumą śmierci uczennicy. Zdarzenie z 2020 roku jest tu pamiętane. Wtedy jednak nie zdecydowano się na takie lekcje jak dziś. Była pandemia. Fot. Adam Sobieraj

Ubrany na odblaskowo, w towarzystwie strażnika miejskiego, w każdej klasie zaczynałem od zdania: „Jesteśmy tutaj, aby porozmawiać o wypadku, w którym zginęła wasza koleżanka ze szkoły numer 2”. Potem seria krótkich pytań: czy słyszałyście o tym wypadku? ¾ dzieci odpowiadało twierdząco. „Czy rodzice rozmawiali z wami o tym zdarzeniu?”. Większość dzieci odpowiadała, że owszem. „I co wam powiedzieli?’ – pytałem na dobitkę. „Uważaj”, „masz uważać”. Czwarte pytanie: „Czy wytłumaczyli, co to znaczy?”. Cisza. Może w dwóch z 22 klas, które odwiedziłem rodzic wysilił się na więcej. „Dziś zatem wam wyjaśnię, co rodzice mieli na myśli mówiąc uważaj”.

„Będę mówić do Was, jak do dorosłych, bo żyjecie w świecie stworzonym przez dorosłych” – mówiłem do dzieci. „I w tym świecie nie ma żadnego tiu tiu tiu”. Wystarczyło rzucić hasło, aby dzieci zaczęły sypać przykładami, jak z rękawa. Nauczyciele również się otworzyli, też widzieli dużo. Oprócz tego, że i dzieci i nauczyciele sporo widzieli nic nie zrobili. Sygnalizacja na felernym przejściu często psuje się, zwłaszcza w dni deszczowe – dowiedziałem się. Stąd zadaliśmy dzieciom pracę domową, aby moja wizyta nie była tylko zagłuszaniem sumień dorosłych. Oj był wypadek, trzeba coś zrobić, zróbmy pogadankę. Jaki będzie odzew dzieci? Nie wiem. Jaki będzie odzew dorosłych, kiedy jednak te dzieci wyartykułują swoje obawy? Czy olejemy je? Czy jednak spróbujemy naprawić miejsca, w których nie czują się bezpiecznie. Zobaczymy.

„Czasami przejedzie pięć pojazdów, zanim ktoś się zatrzyma”

Dzieci doskonale widzą, obserwują i chłoną. „Czasami przejedzie pięć pojazdów zanim się ktoś zatrzyma” – mówili chłopcy z „dwójki”. „Czasami nie mogę przejść, bo kierowcy stoją na przejściu” – mówili chłopcy z „ósemki”. „O! Znam to miejsce! – krzyknęła jedna z dziewczynek – „moja mama uważa to miejsce za bardzo niebezpieczne”. Prezentację, poza teorią, naszpikowałem przykładami z Pruszkowa. Skrzyżowanie, na które dziewczynka zareagowała żywiołowo jest praktycznie nowe. Przejście, przejazd, znaki, tylko obie strony widzą się 4 metry przed wjazdem na skrzyżowanie i kierowcy i rowerzyści. Aby kierowca mógł zobaczyć rowerzystę musi wyjechać praktycznie na środek skrzyżowania.

Dzieci z 3b [do tej klasy chodziła dziewczynka] nie do końca jeszcze rozumiały, co stało się, mimo że nie ma koleżanki w ławce, mimo że część klasy była na pogrzebie, mimo że siostra dziewczynki chodzi do tej samej klasy.
Tam, gdzie byłem dwukrotnie z racji planu, dzieci mnie rozpoznawały „O! Pan Adam!”. Ile zostało im głowie? Wiem, że dotarłem już prezentację, którą modyfikowałem całe 7 dni dobierając slajdy do pytań dzieci. Kiedy dziecko nie reaguje na dzwonek na przerwę, to chyba dobrze. Kolejne lekcje 8 maja.

Miejsce, w którym kierowca zabił na pasach dziewczynkę w Pruszkowie Fot. Adam Sobieraj

Wypadek w Pruszkowie miał miejsce 4 kwietnia 2023, na przejściu dla pieszych przez Wojska Polskiego na wysokości skrzyżowania z Platynową. Wypadek to klasyka gatunku: jeden samochód zatrzymał się i przepuścił, drugi nie. Tego dnia sygnalizacja znów była nieczynna. Wojska Polskiego to przedłużenie Alej Jerozolimskich, inaczej DW 719 łącząca Warszawę z Żyrardowem, ruch spory. Niestety nie widziałem Policji po wypadku na skrzyżowaniu. Ot tak, z czystego zdenerwowania na sytuację, zginęła dziewczynka, trochę „posuszymy”, aby utemperować, aby pokazać, że czuwamy. Nie było nas przed, ale jesteśmy po. Dzieci mówiły, że również Policji nie widziały.

Adam Sobieraj, Fundacja Drogi Mazowsza