Bądź dobrym kierowcą #40: Co zmieni przepis dotyczący jazdy na suwak?

Czy po wprowadzeniu regulacji dotyczącej jazdy na suwak w Polsce zmienią się reguły dotyczące np. włączania się do ruchu z pasa rozbiegowego na autostradzie?

Do tej pory zarządcy dróg jedynie sugerowali kierowcom sposób jazdy na suwak. Niebawem taki rodzaj jazdy ma być obowiązkowy i ściśle określony przepisami. Fot. Adrian Grycuk/CC-BY SA 3.0

W naszym poradniku do tej pory dziesiątki razy tłumaczyliśmy obecnie obowiązujące przepisy drogowe. Czasem jednak warto zastanowić się nad zmianami, które mają nadejść niebawem. Tak jest z obowiązkową jazdą na suwak, której wdrażanie do prawa wciąż jeszcze trwa (projekt jest na etapie ostatnich uzgodnień rządowych i niebawem trafi do Sejmu).

Jazda na suwak – jak?

Wiadomo już, jak ma wyglądać nowy obowiązek. W przypadku jazdy po drodze z dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku, gdy na jednym z nich występują utrudnienia lub gdy on zanika, kierowca jadący na pasie bez zakłóceń ma obowiązek wpuścić kierowcę z sąsiedniego pasa. Wpuszczanie to ma odbywać się naprzemiennie – kolejny kierowca wpuszcza jedną osobę z zanikającego się pasa ruchu i jedzie. Następny powtarza to samo.

Przy dwóch kończących się pasach ruchu, kierowcy ze środkowego nadal muszą naprzemiennie wpuszczać tych z kończących się pasów – przy czym pierwszeństwo między wpuszczanymi mieć będzie zawsze kierowca ze skrajnego prawego pasa ruchu.

Brzmi to wszystko dość prosto, ale… wielu kierowców już dziś zaczyna zastanawiać się, co w takim razie stanie się z regułą ogólniejszą, dotyczącą zmiany pasa ruchu?

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 22 ust. 4 Prawa o ruchu drogowym: “Kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać, oraz pojazdowi wjeżdżającemu na ten pas z prawej strony”.

Nie są to wątpliwości jedynie słabiej wykształconych kierowców. Te same bowiem w toku konsultacji nowego projektu zgłosiło Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji: “Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że jazda na „suwak” polegająca na obowiązkowym umożliwianiu zmiany pasa ruchu stanowi odstępstwo od dotychczasowych reguł pierwszeństwa w takich przypadkach. Dlatego też należałoby rozważyć wprowadzenie swoistych regulacji zabezpieczających. Przykładem może być art. 18 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, który z jednej strony zobowiązuje kierującego pojazdem do umożliwienia włączenia się do ruchu autobusowi wjeżdżającemu na jezdnię z zatoki przystankowej lub zmieniającemu pas ruchu przy ruszaniu z przystanku, a jednocześnie kierującemu tego autobusu zabrania się korzystania z tego przywileju, jeżeli spowodowałoby to zagrożenie bezpieczeństwa ruchu”.

Taką trudną sytuacją – zgłaszaną przez czytelników BRD24.pl – będzie np. zjeżdżanie z tzw. pasów rozbiegowych, które mają ułatwiać wjeżdżanie na drogi szybkiego ruchu, ale spotykane są również jako ułatwienia na zwykłych drogach krajowych np. przy opuszczaniu stacji benzynowych.

Jak to rozumieć w nowy sposób?

W przypadku pasów włączania zamieszanie może być spore. Bo i dziś jest to sytuacja dość intuicyjna. Nie ma bowiem w polskim prawie definicji pasa włączania. Zatem zgodnie z ogólną regułą kierowca jadący pasem rozpędowym w pewnym momencie po prostu zmienia pas ruchu – i musi ustąpić pojazdom już na tym pasie się znajdującym. Większość kierowców intuicyjnie tę regułę stosuje. Można nawet zaryzykować stwierdzenie, że większość dzisiejszych kierowców widząc pojazdy na pasie włączającym stara się ułatwić wjazd tym kierowcom i w miarę możliwości zmienia pas ruchu na skrajny lewy.

Wydaje się dziś – i byłoby to ze wszech miar logiczne – że regulacje dotyczące jazdy na suwak nie zmienią sposoby poruszania się w miejscach pasów włączania. Warto bowiem zauważyć, że jazda na suwak zostanie wprowadzona jako wyjątek do ogólnej regulacji dotyczącej zmiany pasa ruchu. W dodatku ustawodawca podkreśla, że jazda na suwak ma zastosowanie wówczas, gdy “nie istnieje możliwość ciągłej kontynuacji jazdy pasem ruchu na jezdni z więcej niż jednym pasem ruchu w tym samym kierunku jazdy z powodu wystąpienia utrudnienia na tym pasie”. To jest sprawa jasna. Taka sytuacja nie zachodzi przy pasie włączenia.

Ustawodawca dodał jednak też, że jazda na suwak ma zastosowanie również wtedy, gdy następuje zanikanie jednego z pasów. Tu oczywiście mogą już pojawić się wątpliwości. Czy pas włączenia zanika? I czy powinna być stosowana jazda na suwak, w myśl której kierowcy jadący po prawym pasie ruchu powinni ustępować zmieniającym pas rozbiegowy na ich pas ruchu?

Żeby to wyjaśnić MSWiA zaproponowało dopisać w ustawie obowiązek dla kierowców mający pierwszeństwo – czyli tych z kończących się pasów – aby mogli skorzystać ze swojego pierwszeństwa dopiero po upewnieniu się, iż nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Ministerstwo Infrastruktury na razie odpowiedziało, że jazda na suwak będzie osadzona w prawie jako wyjątek od normy i wprowadzenia dodatkowych zapisów byłoby nieprecyzyjne.
Wygląda więc na to, że kierowcy nadal będą musieli zdawać się na intuicję. I dobrze, by tak robili. Wjeżdżanie z pasa włączenia bez zwracania uwagi na to, czy w przyszłości domniemane pierwszeństwo się należy, może skończyć się tragicznie.

Łukasz Zboralski

Tekst opracowany w ramach kampanii edukacyjnej BRD24.PL i Continental – “Bądź dobrym kierowcą”.