Lżej dla pijanych za kierownicą? Ministerstwo zaskakuje zmianą

Projekt zaostrzenia kar dla kierowców trafił już do wykazu prac legislacyjnych rządu. Jest zaskakujący. Bo resort sprawiedliwości chce skończyć z płaceniem równowartości pojazdu wobec kierowców, którym nie można skonfiskować auta. Ucieszą się biznesmeni i jeżdżący leasingowanymi pojazdami?

Coraz bliżej do zmian, które mają uderzyć w piratów drogowych. Do wykazu rządowych prac legislacyjnych trafił już projekt przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Oprócz wielu zmian, które wcześniej zapowiadano, pojawiła się nowa. Jest zaskakująca. Bo będzie stanowiła ulgę m.in. dla pijanych kierowców, którzy nie byli jedynymi właścicielami samochodu i nie można im go zlicytować na rzecz skarbu państwa.

Pijani kierowcy złapani dziś na drodze tracą pojazdy. Niebawem taka sankcja będzie też możliwa wobec łamiących sądowe zakazy prowadzenia pojazdów. Sądy orzekają przepadek pojazdu na rzecz skarbu państwa. Nie zawsze można jednak auto zabrać. To jest niemożliwe, gdy kierowca nie jest jedynym właścicielem – jest to współwłasność małżeńska lub np. samochód pożyczony od innego właściciela. W takich sytuacjach polskie prawo przewiduje, że pijany kierowca musi zapłacić równowartość pojazdu w złotówkach.

Niebawem kierowcy mogą tego przestać się bać. W ministerialnym projekcie zaplanowano bowiem “uchylenie przepisów, które wprowadzały skomplikowany system orzekania przepadku równowartości pojazdu, którego cechą charakterystyczną była nadmierna kazuistyka i liczne wyjątki”.

Wprawdzie resort sprawiedliwości nie pokazał jeszcze całej ustawy i uzasadnienia do niej. Z tego zapisu można jednak wnioskować, że konfiskata pojazdów stanie się prawną fikcją. Wystarczy, że kierowcy dopiszą kogoś jako współwłaściciela i wówczas przestanie im grozić nawet zapłata równowartości auta.

To już kolejna próba złagodzenia przepisów o konfiskacie podejmowana przez ministerstwo Adama Bodnara. Wcześniej resort planował znieść w ogóle obligatoryjność przepadku aut pijanych kierowców. To sędziowie mieli za każdym razem decydować, czy samochód zabrać. Ostatecznie z tego pomysłu ministerstwo zrezygnowało.

Sądowy zakaz za wyścigi, grzywna za drift

Poza łagodzeniem kwestii konfiskaty, inne przepisy wiążą się z poważnym zaostrzeniem kar wobec kierowców łamiących prawo. Wśród nich resort zaplanował m.in. co najmniej 10 tys. grzywny za niestosowanie się do sądowego zakazu prowadzenia pojazdów. A sam sądowy zakaz będzie dostawało się także za udział w nielegalnych wyścigach.

Przewidziano też mandat 1000 zł dla widzów nielegalnych wyścigów. Resort chce ich karać za “tamowanie ruchu” poprzez udział w nielegalnym zgromadzeniu.

Driftowanie samochodem czy jazda na jednym kole motocyklem będą oddzielnie klasyfikowanymi wykroczeniami. Za to grozić będzie m.in. utrata prawa jazdy na 3 miesiące oraz zabranie pojazdu na 30 dni.

Wszystkie zmiany przytoczone przez ministerstwo:

Zmiany w ustawie Kodeks karny:

– rozszerzenie katalogu przestępstw, za które sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów o czyny związane z wyścigiem samochodowym w tym, wypadek śmiertelny, prowadzenie pojazdu w sposób rażąco naruszający zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym;

– rozszerzenie katalogu przestępstw, za które orzeka dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów, o czyn z art. 244 k.k.;

– zmiana brzmienia art. 43a k.k., poprzez dodanie do katalogu przestępstw, za które sąd orzeka świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5000 złotych, do wysokości określonej w art. 43a § 1 czyli nie mogącej przekroczyć 60.000 złotych;

– podniesienie dolnej granicy świadczenia pieniężnego orzekanego obligatoryjnie za niestosowanie się do zakazu prowadzenia pojazdów z kwoty 5000 do kwoty 10 000 złotych;

– wprowadzenie zmian w zakresie fakultatywnego orzeczenia przepadku pojazdu poprzez wprowadzenie obligatoryjnego orzeczenia przepadku pojazdu;

– poszerzenie katalogu sprawców, wobec których sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności jedynie w szczególnie określonych wypadkach;

– wprowadzenie definicji „nielegalnego wyścigu samochodowego”;

– podwyższenie dolnej i górnej granicy kary pozbawienia wolności za spowodowanie wypadku drogowego podczas uczestniczenia w nielegalnym wyścigu lub brawurowej jazdy, w którym inna osoba poniosła śmierć albo doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu;

– zwiększenie dolnej i górnej granicy kary pozbawienia wolności w przypadku popełnienia przestępstwa w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo ucieczki z miejsca zdarzenia;

– poszerzenie art. 178 kk § 1a k.k. o nowe przestępstwa związane z nielegalnym wyścigiem;

– dodanie art. 178c k.k. – penalizującego zachowania polegające na organizacji lub uczestniczeniu w nielegalnym wyścigu samochodowym oraz brawurowej, jeździe.

Zmiany w ustawie Kodeks wykroczeń:

– dodanie do katalogu wykroczeń, dla których górna granica grzywny została podwyższona do 30000 zł, nowego wykroczenia tzw. driftu;

– rozszerzenie katalogu wykroczeń, dla których przewiduje się surowsze karanie w przypadku popełnienia wykroczenia w warunkach tzw. recydywy;

– penalizacja zachowań polegających na uczestniczeniu lub organizacji zgromadzenia zdefiniowanego w ustawie – Prawo o ruchu drogowym bez wymaganego zawiadomienia.

– penalizacja zachowania polegającego na umyślnym uczestniczeniu w nielegalnym wyścigu przez osobę niebędącą kierującym pojazdem,(pasażer lub osoba obserwująca nielegalny wyścig, która znalazła się w miejscu wyścigu nieprzypadkowo),

– penalizacja zachowania polegającego na celowym wprowadzeniu pojazdu w poślizg lub doprowadzeniu do utraty styczności z nawierzchnią chociażby jednego z kół pojazdu;

– podwyższenie dolnej granicy grzywny do 1000 zł za tamowanie lub utrudnianie ruchu przez osobę uczestniczącą w nielegalnym zgromadzeniu, o którym mowa w art. 52 § 2 pkt 2a k.w.
Zmiany w ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia

– dodanie § 1e w art. 96 k.p.w. – podwyższenie górnej granicy grzywny nakładanej w postępowaniu mandatowym za nowe wykroczenia (art. 52 § 2 pkt 2a i § 2a k.w.), do wysokości 5000 zł.

Zmiany w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw:

– zmiana brzmienia w art. 7 w ust. 1 pkt 2 określająca podstawę do wydania przez Starostę decyzji w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy w przypadku ujawnienia wykroczenia polegającego na kierowaniu pojazdem silnikowym lub motorowerem w sposób powodujący celowy poślizg kół (drift) lub utratę styczności z nawierzchnią chociażby jednego zkół pojazdu.

Zmiany w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym

– wprowadzenie zakazu kierowania pojazdem silnikowym lub motorowerem w sposób powodujący celowy poślizg kół (drift) lub utratę styczności z nawierzchnią chociażby jednego z kół pojazdu;

– wprowadzenie kar administracyjnych za naruszenie zakazu określonego w art. 60 ust. a (usunięcie pojazdu z drogi na okres 30 dni, zatrzymanie prawa jazdy na okres 3 miesięcy poprzez dodanie art. 135 ust. 1 pkt 2 lit. c);

– wprowadzenie regulacji dotyczących gromadzenia danych w ewidencji pojazdów;

– nałożenie obowiązku zawiadamiania organu gminy, na zasadach określonych w ustawie z dnia 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach, o planowanym zgromadzeniu użytkowników pojazdów, z jednoczesnym wprowadzeniem definicji takiego zgromadzenie;

– wprowadzenie wykroczenia dotyczącego zorganizowania zgromadzenia bez wcześniejszego zawiadomienia organu gminy o planowanym zgromadzeniu użytkowników pojazdów.
Zmiany w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego:

– nadanie nowego brzmienia art. 295 § 1a k.p.k., co jest zmianą wynikową związaną ze zmianą brzmienia art. 44b k.k.

Zmiany w ustawie z dnia z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz w ustawie z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej

– wprowadzenie zmian w przepisach ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej dotyczących gromadzenia w Centralnej Ewidencji Pojazdów informacji o wykorzystaniu pojazdu do popełnienia przestępstwa związanego z nielegalnymi wyścigami samochodowymi oraz wykroczenia, polegającego na celowym wprowadzeniu pojazdu w poślizg lub doprowadzeniu do utraty styczności z nawierzchnią chociażby jednego z kół pojazdu oraz późniejsze przetwarzanie tych informacji przez zakłady ubezpieczeń w celu dokonania oceny ryzyka ubezpieczeniowego i taryfikacji, zmierzających do zawarcia umowy ubezpieczenia OC.

Zmiany w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami

– dodanie przepisu zobowiązującego osobę ubiegającą się o uzyskanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdami silnikowymi lub tramwajem do złożenia oświadczenia przez przystąpieniem do egzaminu państwowego oświadczenia o nie orzeczeniu zakazu prowadzenia pojazdów wobec składającego oświadczenie oraz o nie toczącym się postępowaniu karnym z tytułu popełnienia przestępstwa w związku z bezpieczeństwem ruchu drogowego; gdy kierujący
pojazdem lub motorowerem celowo wprowadzał pojazd w sposób powodujący celowy poślizg kół lub powodując utratę styczności z nawierzchnią.

Zmiany w ustawie z dnia 9 czerwca 2022 r. o resocjalizacji i wspieraniu nieletnich

Proponowana nowelizacja art. 44b k.k. powoduje, że w ustawie o resocjalizacji i wspieraniu nieletnich należy dokonać zmiany wynikowej, to znaczy w art. 7 w pkt 8 skreślić w katalogu środków wychowawczych możliwość orzeczenia równowartości pojazdu.

luz