Po śmiertelnym wypadku poskarżył się, że dożywotnie odbieranie uprawnień jest niekonstytucyjne. Oto wyrok TK

Kierowca, który prowadził po pijanemu i spowodował wypadek, w którym zginął jego pasażer, zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego przepisy nakazujące dożywotnie odbieranie uprawnień do kierowania takim jak on. Trybunał wydał wyrok

Trybunał Konstytucyjny, wejście do siedziby Fot. Anna Grycuk/CC BY SA 3.0

Do Trybunału Konstytucyjnego wpłynęła skarga konstytucyjna od kierowcy. To sprawca wypadku. Doprowadził do niego jadąc w stanie nietrzeźwości w grudniu 2013 r. W wyniku wypadku na miejscu zginął pasażer prowadzonego przez niego samochodu. Sąd uznał go za winnego i wymierzył mu karę 6 lat pozbawienia wolności oraz dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Wyrok ten został utrzymany w apelacji, oddalono też kasację.

Kierowca w skardze do TK uznał, że przepis nakazujący dożywotnie odbieranie uprawnień takim kierowcom nie daje sądowi „możliwości wyboru w dokonywaniu prawnej oceny czynu, a w konsekwencji oceny danego przypadku pod kątem sądowego wymiaru kary i środków karnych oraz indywidualizacji odpowiedzialności karnej”.

Ponieważ sąd co do zasady ma orzec zakaz prowadzenia wszystkich pojazdów mechanicznych (i nie może wybrać rodzajów) oraz ma orzec to dożywotnio, to zdaniem kierowcy przepis ogranicza władzę sądowniczą, czyli ” jest niezgodny z konstytucyjnym podziałem władzy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 Konstytucji RP oraz z sądowym wymierzaniem sprawiedliwości, o którym mowa w art. 175 ust. 1 Konstytucji RP”.

Kierowca podnosił też, że taka regulacja prawna ogranicza wolność dostępu do wykonywania zawodu we wszystkich rodzajach zatrudnienia –  z uwagi na zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. „Oznacza to, że nie jest to tylko możliwość wykonywania klasycznego zawodu kierowcy, ale wielu innych, jak np. motorniczy”.

Skazany za spowodowanie śmiertelnego wypadku po pijanemu dowodził też, że taka kara za popełnienie czynu po raz pierwszy „narusza zasadę proporcjonalności”.

Trybunał: dożywotne odbieranie uprawnień takim kierowcom jest zgodne z ustawą zasadniczą

Trybunał Konstytucyjny orzekł 16 grudnia, że taki przepis polskiego prawa jest zgodny z konstytucją. Zauważył, że orzekanie takiej kary na podstawi tego przepisu ma być zasadą, ale sąd może odstąpić od wymierzenia takiej kary w wyjątkowych wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami.

„Art. 42 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1444, ze zm.), w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 541), w zakresie, w jakim nakazuje sądowi powszechnemu orzeczenie dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 § 2 tej ustawy był w stanie nietrzeźwości, jest zgodny z art. 45 ust. 1 i art. 65 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej” – czytamy w orzeczeniu.

luz